تخت بیمار یکی از تجهیزات اساسی در مراکز درمانی، بیمارستان‌ها، مطب‌ها و مراکز مراقبتی است که برای تامین راحتی بیمار و تسهیل خدمات درمانی طراحی شده است. تخت‌های بیمار بسته به نیازهای مختلف، امکانات، مکانیزم‌های تنظیم و کاربردها در دسته‌بندی‌های مختلفی قرار می‌گیرند. دسته‌بندی تخت بیمار بر اساس ویژگی‌ها و کاربردها: 1. بر اساس مکانیزم تنظیم: تخت بیمار مکانیکی: تنظیم ارتفاع و زوایای تخت به صورت دستی انجام می‌شود. معمولاً اهرم‌ها یا دسته‌هایی در اطراف تخت برای تنظیم قسمت‌های مختلف وجود دارد. مناسب برای مواردی که نیاز به تجهیزات الکتریکی ندارند و هزینه کمتری دارند. تخت بیمار الکتریکی (برقی): تنظیمات تخت از طریق موتورهای برقی و کنترل از راه دور انجام می‌شود. امکان تنظیم ارتفاع، تکیه‌گاه سر، تکیه‌گاه پا و سایر بخش‌ها به صورت دقیق و سریع وجود دارد. مناسب بیمارانی که نیاز به تغییر مکرر وضعیت دارند یا برای مراکز درمانی پیشرفته کاربردی‌تر است. تخت بیمار نیمه‌برقی (هیبرید): ترکیبی از مکانیزم دستی و برقی است. برخی از تنظیمات به صورت برقی و برخی دیگر دستی انجام می‌شود. معمولاً برای کاهش هزینه نسبت به تخت تمام برقی تولید می‌شود. 2. بر اساس کاربرد: تخت بستری استاندارد: مناسب برای بیمارستان‌ها و مراکز درمانی جهت بستری بیماران در شرایط معمولی. دارای امکانات پایه‌ای تنظیم وضعیت بیمار. تخت ICU (بخش مراقبت‌های ویژه): طراحی ویژه برای بیمارانی که نیاز به مراقبت‌های تخصصی دارند. قابلیت‌های پیشرفته مانند تنظیم دقیق ارتفاع، امکانات اتصال به تجهیزات پزشکی، قابلیت چرخش و ضد زخم بستر. معمولاً دارای سیستم‌های هشدار برای مانیتورینگ وضعیت بیمار هستند. تخت جراحی: طراحی شده برای اتاق عمل و جراحی‌ها با قابلیت تنظیم‌های گسترده جهت دسترسی بهتر جراح. معمولاً قابلیت جا به جایی آسان، تنظیم دقیق زوایا و صفحه مقاوم به مواد استریل دارد. تخت توانبخشی و فیزیوتراپی: مناسب برای مراکز توانبخشی و فیزیوتراپی با طراحی انعطاف‌پذیر جهت انجام تمرینات و درمان‌های مختلف. اغلب دارای قابلیت تغییر زاویه‌های مختلف برای تسهیل حرکت و تمرین بیمار. تخت روان‌درمانی یا مراقبت‌های طولانی‌مدت: طراحی شده برای بیمارانی که نیاز به بستری طولانی‌مدت دارند. تمرکز بر راحتی و کاهش فشارهای موضعی. 3. بر اساس تعداد شکن‌ها (قسمت‌های قابل تنظیم): تخت دو شکن: دارای دو قسمت قابل تنظیم (معمولاً سر و پا). مناسب برای تنظیمات ساده و کاربری روزمره. تخت سه شکن: دارای سه قسمت قابل تنظیم (سر، پا، قسمت جلویی قسمت نشیمن). قابلیت تنظیم بیشتر و راحتی بهتر برای بیمار. تخت چهار شکن یا بیشتر: بخش‌های بیشتری که قابلیت تنظیم جداگانه دارند. معمولاً برای کاربردهای تخصصی و بیماران دارای شرایط خاص کاربرد دارد. 4. بر اساس نوع کاربرد ویژه: تخت زایمان: طراحی تخصصی برای مادران باردار با قابلیت تنظیم‌های ویژه برای مراحل مختلف زایمان. معمولاً دارای امکاناتی برای راحتی مادر و تسهیل فرایند زایمان است. تخت مراقبت خانگی: مناسب استفاده در منزل با طراحی راحت و ساده‌تر. اغلب سبک‌تر و دارای امکانات پایه برای بیمارانی که نیاز به مراقبت در منزل دارند. 5. بر اساس ویژگی‌های جانبی: تخت بیمار با ریل جانبی (نرده): دارای گاردهای حفاظتی در کناره‌ها برای جلوگیری از سقوط بیمار. مناسب بیماران ناتوان یا کسانی که در حین خواب یا استراحت احتمال سقوط دارند. تخت بیمار با امکانات ویژه مثل مدل‌های ضد زخم بستر: طراحی برای کاهش فشار و پیشگیری از زخم بستر به کمک متریال خاص و سیستم‌های متحرک. سایر نکات مهم در انتخاب تخت بیمار: جنس فریم: معمولاً فولاد ضد زنگ یا آلومینیوم سبک. ظرفیت وزن: بستگی به نوع تخت دارد و باید متناسب با نیاز بیمار انتخاب شود. قابلیت حمل و نقل: بعضی تخت‌ها دارای چرخ و ترمز برای سهولت جابجایی هستند. امکانات اضافی: مانند میز اضافه، جای سرم، ریموت کنترل و غیره. خلاصه: دسته‌بندی تخت بیمار بر اساس مکانیزم تنظیم (مکانیکی، الکتریکی، نیمه‌برقی)، کاربرد (بستری، ICU، جراحی، توانبخشی)، تعداد شکن‌ها و ویژگی‌های جانبی انجام می‌شود. انتخاب نوع مناسب تخت بستگی به نیاز بیمار، محیط استفاده و امکانات مالی دارد.